Pierwszy sezon w górach – jak zacząć się wspinać?

Znajomość naszej kondycji i szybkości poruszania się w ścianie (co możemy oszacować bazując na czasach przejść dróg wielowyciągowych w skałach – pamiętając o tym że w górach wyciągi są dłuższe, dochodzą często problemy orientacyjne i zmęczenie) budujemy przed wyjazdem harmonogram czasowy akcji. Dobrze jest zacząć od godziny granicznej, o której powinniśmy już być w bezpiecznym miejsc (np. przy schronisku). Od niej liczymy wstecz kolejne etapy akcji: zejście lub zjazd ze ściany, wspinaczkę, podejście pod ścianę. Przykładowo dla Lewych Wrześniaków na Zamarłej może to wyglądać następująco, przyjmując bardzo początkujący zespół o średniej kondycji działający w lipcu, kiedy jeszcze po 20:00 jest jasno: jako godzinę graniczną przyjmujemy 19:00, przepakowanie się i zejście z Zamarłej do schroniska w Pięciu Stawach zajmie nam ok. 1.5 h, wspinanie 4 x 45 minut czyli 3 godziny, podejście z Palenicy ok. 3.5 h. Najpóźniej musimy startować o 11:00 z parkingu – oczywiście w praktyce zdecydowanie lepiej być wcześnie rano na starcie, choćby ze względu na burze. Sprawny zespół może bez problemu zaplanować jako wariant (jeżeli wszystko pójdzie dobrze) próbę przejścia drugiej drogi. Wariantowanie planów jest bardzo ważną umiejętnością, z tym zastrzeżeniem że alternatywne plany działania muszą być równie dobrze opracowane jak plan podstawowy. 

Dotyczy to w szczególności opracowania topograficznego wspinaczki. Wielokrotnie zdarzało się, że nawet doświadczone zespoły miały problem z wejściem w drogę myląc jej lokalizację. Niektóre “wyprawy” załamywały się nawet przed dojściem pod ścianę z powodu nieznajomości terenu. Jeżeli rejon działania nie jest nam dobrze znany, warto przestudiować sobie mapę, zdjęcia i rysunki. Dla tych, którzy nie mieli doświadczenia w turystyce pozaszlakowej, samo zejście ze szlaku jest już przygodą. Tatry oglądane z poza szlaku, a w szczególności ze ścian, pokazują swoje nowe oblicze. Ścieżki podejściowe pod ściany są zwykle opisane w opracowaniach przewodnikowych, często są dosyć dobrze widoczne (jak np. pod zachodnią ścianę Kościelca), czasem gorzej. Bywa, że pomagają kopczyki ustawione przez wspinaczy. Kolejnym elementem jest precyzyjne określenie miejsca w którym droga startuje. Pomyłka o kilka metrów może owocować wejściem w trudniejszy teren – ten problem będzie dotyczył zresztą całego przebiegu drogi. Przed rozpoczęciem wspinania warto usiąść na chwilę ze schematem lub fototopo w ręce, póki jeszcze widzimy całą ścianę, i odnaleźć przebieg drogi. W czasie wspinania warto na bieżąco weryfikować czy formacje, długość wyciągów i lokalizacja stanowisk zgadzają się ze schematem. Bardzo ważną informację pod kątem bezpieczeństwa stanowią możliwe wycofy i/lub zjazdy z drogi. Od zgubienia buta, przez załamanie pogody po odpadnięcie i uszkodzenia ciała – może nam się zdarzyć konieczność przerwania wspinaczki. W tym przypadku również pomocne będą opracowania przewodnikowe. Warto pamiętać, że istniejące stanowiska nie zawsze umożliwiają sensowne zjazdy. Jeżeli po wspinaniu planujecie zjazdy drogą a stanowiska z których korzystacie w czasie wspinania będą później służyły do zjazdów – warto zapamiętać dobrze ich lokalizację w ścianie. Odnajdywanie stanowisk w czasie zjazdów bywa przygodą samą w sobie.